Gmina Miejska Szczytno realizuje projekt pn. Zwiększenie retencji wód opadowych miasta Szczytno z uwzględnieniem magazynowania ich w zbiorniku Domowe Małe. Nr umowy o dofinansowanie FEPW.02.02-IW.01-0008/2025 z 23 września 2025 r. w ramach Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. Priorytet FEPW.02 Energia i klimat. Typ projektu I. Spójne i zintegrowane przedsięwzięcia infrastrukturalne, kompleksowo dostosowujące miasta do ekstremalnych stanów pogodowych oraz łagodzące efekt miejskich wysp ciepła przez rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury.
Celem projektu jest zwiększenie poziomu retencyjności terenów miasta Szczytno poprzez przywrócenie dopływu wód opadowych z części aglomeracji miejskiej do Jeziora Domowego Małego wraz z przystosowaniem go do pełnienia funkcji zbiornika retencyjnego przy zachowaniu funkcjonalności przyrodniczej.
W wyniku realizacji założeń projektowych powierzchnia włączona w retencję wyniesie ok. 860 000 tys m2., co umożliwi dodatkowo przekierowanie do zbiornika Domowe Małe około 359 800 tys. m3 wód opadowych rocznie.
Techniczne warunki retencji i zarządzania pojemnością retencyjną zbiornika zostaną osiągnięte poprzez wybudowanie dwóch budowli regulacyjnych, umożliwiających kontrolę kierunku i przepływu wód miedzy zbiornikiem, a Jeziorem Domowe Duże.
Zakres rzeczowy zadania przewiduje kompleksową realizację przedmiotowego projektu, poprzez podjęcie poniższych działań:
1. Przygotowanie dokumentacji wykonawczej w tym m.in.: technicznej, środowiskowej, uzyskanie wszelkich niezbędnych decyzji administracyjnych, inwentaryzacji środowiskowych.
2. Adaptacja jeziora na zbiornik retencyjny w tym m.in: przepompowanie wody, zabezpieczenie osadów dennych, profilowanie brzegów, budowa urządzeń spiętrzających na kanale łączącym jeziora, powrotne wpompowanie wody.
3. Nasadzenia roślinności filtrującej przybrzeżnej oraz podwodnej.
4. Przebudowa kanalizacji deszczowej celem jej przekierowania do nowo powstałego zbiornika retencyjnego.
5. Modernizacja/budowa separatorów celem zwiększenia efektywności oczyszczania wód opadowych.
6. Nadzór inwestorski.
7. Obsługa geodezyjna.
8. Pozostałe niezbędne nadzory.
9. Badania naukowe - nadzór nad przygotowaniem dokumentacji i fizyczna realizacją zadania.
10. Promocja projektu.
Grupa docelowa:
Założenia przyjęte w projekcie wskazują, że beneficjantami końcowymi przedmiotowego projektu będą wszyscy mieszkańcy miasta Szczytno. Liczba ludności zamieszkującej obszar objęty projektem (stan na 31 grudnia 2024) – 21 479 osoby.
Rezultaty:
W rezultacie realizacji projektu opracowana zostanie kompleksowa dokumentacja techniczna (projekty budowlane i wykonawcze), dokumentacja środowiskowa (w tym inwentaryzacje przyrodnicze, karty informacyjne przedsięwzięcia, raporty, i inne jeśli wymagane), a także zostaną pozyskane wszystkie niezbędne decyzje administracyjne umożliwiające legalne i terminowe rozpoczęcie realizacji inwestycji. Jest to kluczowy etap przygotowawczy, warunkujący rzeczową i skuteczną realizację projektu: zapewnia zgodność inwestycji z przepisami prawa budowlanego, ochrony środowiska i wodnoprawnego, umożliwia uzyskanie wszystkich decyzji administracyjnych wymaganych do rozpoczęcia robót, ogranicza ryzyka techniczne, środowiskowe i formalno-prawne na etapie realizacyjnym. W efekcie przygotowanie dokumentacji wykonawczej stanowi nieodzowny element procesu inwestycyjnego i warunek konieczny dla osiągnięcia celów projektu
W wyniku realizacji działania zostanie przeprowadzona kompleksowa adaptacja istniejącego jeziora do pełnienia funkcji zbiornika retencyjnego, w celu zwiększenia zdolności gminy do reagowania na skutki zmian klimatu – w szczególności na zjawiska takie jak susze, nawalne deszcze i lokalne podtopienia. Zakres rzeczowy obejmuje szereg prac hydrotechnicznych i środowiskowych, w tym: tymczasowe przepompowanie wody z jeziora na czas prac, zabezpieczenie osadów dennych przed przemieszczaniem i wtórnym zanieczyszczeniem wód, profilowanie i umocnienie brzegów jeziora, budowę urządzeń spiętrzających wodę na kanale łączącym jeziora, umożliwiających sterowanie poziomem wody, powrotne wpompowanie wody do zbiornika po zakończeniu prac. Jest to jedno z głównych działań inwestycyjnych w projekcie i jest kluczowe dla osiągnięcia jego celów, zgodnych z priorytetami Działania 2.2 Programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.
Przystosowanie jeziora do funkcji zbiornika retencyjnego ma na celu zwiększenie zdolności retencyjnych gminy, łagodzenie skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych, efektywne gospodarowanie wodami opadowymi i roztopowymi, ograniczenie ryzyka podtopień w okresach wzmożonych opadów, wzmocnienie odporności lokalnego środowiska wodnego na zmiany klimatu. W ramach adaptacji zostaną również zastosowane rozwiązania sprzyjające ochronie środowiska wodnego (np. zabezpieczenie osadów dennych), co jest istotne w kontekście przeciwdziałania degradacji ekosystemów wodnych oraz wdrażania zielono-niebieskiej infrastruktury.
Dzięki temu zadaniu jezioro przekształci się w element aktywnego systemu retencji wodnej, który przyczyni się do poprawy lokalnej odporności na zmiany klimatu i zapewni konkretne efekty hydrologiczne, środowiskowe i społeczne.
Całkowita wartość projektu: 49 994 990,01 zł
Wysokość wkładu Funduszy Europejskich: 42 074 991,59 zł
Realizacja: 2025 - 2029
Zobacz: www.mapadotacji.gov.pl
